توضیحات
تاریخچه و اصل اشتقاق لفظ محرمات و سبب اطلاق آن به نقش قالی راه راه معلوم نیست، پس از اسلام پارچه های راه راه را محرمات خوانده اند و در کشمیر که از دیر باز زیر نفوذ فرهنگی ایران زمین بوده است به پارچه و شال ترمه راه راه «مهرمت ( mahramat) می گویند و چنین هم می‌نویسند.
اگر املاء و تلفظ این واژه محرمات (moharramaat ) باشد می‌تواند از پارچه‌های راه راه سبز و سیاه که در مراسم عزاداری ماه محرم بکار می‌رفته، گرفته شده باشد و اگر «مهرمت» درست باشد کند و کاو بیشتری باید کرد.
قرائن و شواهد تاریخی حکایت از آن می‌کند که نقش محرمات یکی از کهنترین نقش‌های فرشبافی ایران و بمراتب قدیمتر از نقش ناظم و نقش‌های گلدانی مشابه است. پارچه‌هایی به نقش محرمات از سده های چهارم و پنجم هجری (از طبرستان و مازندران) باقی مانده و ظرف‌های سفالین لعابدار به همین نقش و از همین دوران – تا اواخر سده ششم – از آمل وساوه.
نقش محرمات آنچنان رواج داشته که بیش از دو سوم لباس‌ها و فرش‌ها و پرده‌ها و خیمه‌ها و رواندازهایی که در ۱۰۹ قطعه مینیاتور قدیم ترین نسخه قابوسنامه نقاشی شده به نقش محرمات است آن هم محرمات پهن.
با توجه به اینکه این نقاشی‌ها تحت تأثیر نقش‌های متداول در پارچه بافی و سفالگری منطقه خزر کشیده شده و با توجه به اینکه آمل و رویان هم از مراکز عمده پارچه بافی و سفال سازی آن دوران بوده و گرگان و طبرستان تا قرن‌ها پس از اسلام سنت‌های هنر ساسانی را حراست می‌کرده اند، با اطمینان نزدیک به یقین می‌توان گفت که نقش محرمات از نقش‌های اصیل هخامنشی – ساسانی است. در اینصورت این پرسش بمیان می‌آید که آیا «مهرمت» زبان کشمیری می تواند ریشه پهلوی یا سانسکریت داشته باشد؟
این نقش دیرین سال در صنعت پارچه بافی صفوی عمر دوباره یافت و پس از آن در هنر ترمه دوزی کرمان اما اینکه از چه زمان نقش محرمات به فرشبافی فارس و کردستان و فراهان و درخش و نیز قفقاز بیش از همه گنجه در آذربایجان شوروی – راه یافته، دانسته نیست چون قدیمترین نمونه حداکثر ۲۵۰ سال دارد و این مدت برای ردیابی یک نقشه باستانی بسنده نیست.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.